Natuurorganisaties uit Limburg uiten zorgen over defensieplannen

10 juli 2025

De Natuur en Milieufederatie Limburg (NMF Limburg) diende op 9 juli 2025 samen met Werkgroep Behoud de Peel, Gezond Leefmilieu Venray en Stichting Natuur en Rust een zienswijze in op het Ontwerp Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD) en de bijbehorende milieueffectrapportages. Hoewel we het belang van een goed functionerende Defensie onderkennen, maken we ons zorgen over de impact van de voorgestelde uitbreidingen op natuur, landschap en leefomgeving in Limburg.

Zorg over ruimteclaim en impact op Limburgse natuur

De ruimtebehoefte van Defensie is in het NPRD nauwelijks onderbouwd of kritisch getoetst. Dit baart ons zorgen, zeker in een provincie als Limburg waar de natuur al zwaar onder druk staat. Limburg kent relatief veel natuurdoelen vanuit Europese richtlijnen en heeft nog een flinke opgave in de realisatie van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) en de Bossenstrategie.

De beoogde uitbreidingen van Defensie dreigen deze doelen verder te ondermijnen, tenzij er stevig wordt ingezet op compensatie en natuurherstel.

Zeer kritisch op uitbreiding Weerterheide en militair oefendorp

Wij verzetten ons tegen de uitbreiding van het militair oefenterrein Weerterheide met 322 hectare, inclusief de aanleg van een militair oefendorp midden in een Vogelrichtlijngebied. Dit gebied is van groot belang voor verstoringsgevoelige soorten zoals de nachtzwaluw en boomleeuwerik.

Wij pleiten ervoor om de nabijgelegen Nassau-Dietzkazerne te benutten als alternatief voor het oefendorp. Deze locatie heeft minder impact op natuur en leefomgeving, zo blijkt ook uit de milieubeoordeling in het MER.

Daarnaast is er onvoldoende duidelijkheid over de milieueffecten van mogelijke graafactiviteiten op vervuilde gronden in de omgeving van het oefenterrein, en over de structurele stikstofbelasting tijdens militaire oefeningen.

Zorgen over uitbreiding laagvlieggebieden

Ook de uitbreiding van het bestaande laagvlieggebied in de Peel roept zorgen op. Hoewel de spreiding van helikoptervluchten over meer gebieden positief kan uitpakken, kan het intensievere gebruik in Limburg leiden tot verstoring van natuur en stiltegebieden. We roepen Defensie op om gevoelige gebieden expliciet uit te sluiten van deze vluchten.

Onderbelichte geluidseffecten op mens en dier

In een onafhankelijk akoestisch onderzoek (bijgevoegd bij de zienswijze) worden zorgen geuit over piekgeluiden, laagfrequent geluid en cumulatieve geluidsoverlast. Deze effecten worden in de MER-rapporten onvoldoende belicht, terwijl ze schadelijke gevolgen kunnen hebben voor zowel mensen als dieren.

Oproep aan het ministerie

We doen een duidelijke oproep aan het Ministerie van Defensie:

• Hercalculeer de ruimteclaims en onderbouw deze met onafhankelijke analyses.
• Gebruik bestaande locaties, zoals de Budelkazerne, in plaats van nieuwe ingrepen in kwetsbare natuur.
• Voer een integrale effectbeoordeling uit, inclusief cumulatieve effecten op geluid, stikstof en leefgebieden.
• Garandeer volledige compensatie van natuurwaarden in Limburg.
• Betrek provinciale en lokale partijen actief bij de besluitvorming.

Lees de hele zienswijze hier: Zienswijze ontwerp NPRD en MERs
Lees het akoestisch onderzoek hier: Akoestisch onderzoek